Bilgisayarlar harici ve dahili donanım birimleri tarafından oluşturulur. Dahili donanım birimleri bilgisayar kasalarının iç yapısında kendilerine yer bulurken, harici donanım birimleri ise dışarıdan bağlantılarla bilgisayarlara bağlanır.
Bilgisayar Dahili Donanım Birimleri Nelerdir?
Anakart
Anakart, tüm dahili bileşenleri olmasa da çoğunu barındıran bir baskılı devre kartıdır. Bunlar arasında Merkezi İşlemci (CPU) ve Bellek kartlarının yanı sıra ses kartları, ekran kartları, USB 3.0 veya Firewire gibi tüm bağlantı noktaları ve de monitöre görüntü aktarımını sağlayan VGA, DVI ve HDMI gibi bağlantı noktası bulunur.
İşlemci (CPU)
İşlemci, bilgisayar programları tarafından verilen talimatları yerine getiren ve bir bilgisayarın yapması gereken tüm günlük görevleri yerine getiren bir bilgisayar donanımıdır. Eskiden bütün bir devre kartını kullanırlardı ama günümüzde bunun gibi mikroişlemciler tek bir çipten her şeyi halledebiliyorlar.
İşlemci ne iş yapar? Görevi Nedir? başlıklı yazımızı okumak için tıklayınız…
Bellek (Ram)
Bellek (Ram), bir tür geçici bilgisayar veri depolama alanıdır. Windows’u masaüstünde açık tutmak veya yalnızca bir dosyayı görüntülemek gibi geçici veri istekleriyle ilgilenir. Kullanımına örnek verecek olursak Word programında yazmış olduğunuz tüm yazılar önce bellek üzerinde tutulur, daha sonra dosyayı kaydettiğiniz zaman bellek üzerinden silinerek disk üzerine yazılır. Ne kadar çok Ram‘iniz varsa, önbellekte tutulan veri miktarı da o kadar çok olur.
Sabit Disk Sürücüsü (HDD)
Sabit Disk sürücüsü, bir tür kalıcı bilgisayar veri deposudur. Veriler, verileri depolayan bir dizi hızla dönen manyetik disk kullanılarak depolanır. Veriler fiziksel olarak manyetik diske yazılır ve dikkatli bir şekilde ele alınması gereken çok hassas bir donanım parçasıdır.
Ram’den farklı olarak, sabit diskler, güç kesintisi nedeniyle bilgisayar beklenmedik şekilde kapatılırsa veya bilgisayarla bağlantısı kesilse bile verileri korur. Sabit sürücü bozulursa veriler kaybolabilir.
Rom Sürücüsü
Cd – Dvd Rom sürücüleri, Cd’leri ve Dvd’leri okuyan ve yazan, hatta günümüzde Blueray disklere de yazma yapabilen modelleri olan bir dahili donanım çeşitlerinden birisidir. Bu aygıtlar diskteki verileri okumak için lazer ışınları kullanır. Bunun gibi sürücüler, genellikle dahili sürücülerdeki SATA kablolarıyla anakarta bağlanır, harici sürücüler USB üzerinden bağlanır.
İçindeki lazer, CD’yi herhangi bir açıdan taramak için hareket edebilir. Lazerle sürekli okuma, diskte çiziklere neden olabilir ve çizikler bu işlemi etkilediğinden lazer düzgün şekilde okumaz. Rom disklerin çizilmeden muhafaza edilmesi önemlidir.
Güç Kaynağı
Güç Kaynağı ünitesi (power supply), şebeke (AC) elektriğini tüm dahili bileşenlere güç sağlayan DC elektriğe dönüştüren bileşenlerle donatılmış bir ünitedir. Bu ünitelerin aşırı ısınmaması için birçok soğutma sistemi vardır.
PSU’larda soğutma önemlidir. Tüm bileşenlere güç sağladığından dolayı bilgisayarın çekmiş olduğu güç ile doğru orantılı olarak watt değeri de yüksek olmalıdır. Düşük watt değerine sahip bir güç kaynağı, tüm bileşenlere yeteri kadar enerji sağlayamadığından sistem parçalarında arızaya sebebiyet verebilir.
Önemsiz gibi görülen ancak belki de bir bilgisayar sisteminin sağlıklı çalışması için en özenli seçilmesi gereken bilgisayar parçalarının başında gelir.
Güç kabloları güç kaynağı ünitesine bağlanır ve buna benzeyen kablolar anakarta güç sağlar ve bir PC’nin donanım birimleri arasında bulunan önemli bir parçadır. Güç kablosu olmadan, bilgisayar çalışmayacağı için önemli bir iç bileşen olarak görmemiz gerekir.
Fan
Bilgisayar kasasının içindeki bir fanlar, PC kasasının içerisine soğuk hava çeken ve kasadan sıcak havayı kasa dışarısına üfleyen ve tüm önemli bileşenlerin aşırı ısınmasını önleyen parçalardır. Bu fanlar, bir bilgisayarın soğutma sisteminin önemli bir parçalarıdır. Fanlar, toz veya herhangi bir yabancı cisim tarafından tıkanırsa çalışmayı durdurabilir, bu nedenle düzenli temizlik gerektirir.
Ekran (Grafik) Kartı
Ekran kartı, ekranlar için çıktıları işleyen ve üreten bir genişletme kartı türüdür. Bu donanım bileşenleri üretilen görüntüyü monitörlere aktardığından dolayı bilgisayarlar için çok önemli bir bileşendir.
Örneğin oyun oynarken üretilen görüntüsün belli bir kare saniye değerinin (FPS) üzerinde olması istenir. İyi bir ekran kartı oyundaki görüntüyü iyi bir şekilde işleyerek monitöre aktarmalıdır. Aynı zamanda ekran kartları çeşitli render görevlerini de üstlenirler.
Katı Hal Sürücüleri (SSD)
Katı Hal Sürücüleri (SSD ya da M2 SSD), HDD’ler mekanik parçalara sahip olmayan bir bilgisayar veri depolama biçimi olan sürücülerdir. Yapı, dijital fotoğraf makinelerinde bulunan bir hafıza kartına ya da USB flash belleklere benzetilebilir. Bu sürücüler geleneksel sabit disklerden daha hızlı önyükleme yapar, ancak manyetik disk muadillerine göre daha az depolama alanına sahiptirler. Günümüzde en güncel teknoloji olarak m2 SSD’ler tercih edilmektedir.
Harici Donanım Birimleri
Monitör
Monitör, ekran kartında işlenen görüntüleri bizlere ulaştıran çevre birimlerinden bir tanesidir. Monitörler ihtiyacınıza göre çeşitli boyutlarda üretilmiştirler ve günümüzde LCD diye tabir edilen ince (tüpsüz) ekranlar kullanır. Bilgisayarınıza, grafik kartı üzerindeki bir VGA, DVI, HDMI veya DP gibi portlardan kablo aracılığıyla bağlanırlar.
Klavye
Klavye, bir bilgisayarı yönetmek için gerekli harici donanım birimlerinden bir tanesidir. Basıldığında, her tuş ekranda bir harf üretir. Klavyeler, eski dönemlerde kullanılan daktilolardan esinlenerek üretilmiştirler. Çeşitli amaçlar için ayrı tuş dizilimine sahip klavyeler vardır.
Klavye Tuşları ve Görevleri (Resimli Anlatım) konumuzu incelemek için tıklayınız.
Fare (Mouse)
Fare, bir bilgisayarda gezinmenin birincil yoludur. Bilgisayar fareleri önceleri herhangi bir yönde hareket edebilecek yuvarlak bir topa sahipti. Günümüzde ise, kızıl ötesi lazerler topun yerini aldı ve lazer mouselar hem tepkime süreleri olarak hem de kullanım rahatlığı açısından daha iyi duruma geldiler.
Yazıcı (Printer)
Yazıcı, ister metin ister fotoğraf olsun bu tür verileri bir kağıda basacak bilgisayar donanımıdır. Günümüzde piyasada bulunan yazıcılar mürekkep püskürtmeli (sıvı mürekkep) veya lazer (toner) teknolojisini kullanmaktadır. Ayrıca çok fonksiyonlu yazıcılar içerisinde tarayıcı, faks gibi çeşitli fonksiyonları da barındırırlar.
Bilgisayar Kasası
Bilgisayar kasası, PC’nin tüm dahili bileşenlerinin muhafaza edildiği donanım birimidir. Bunlar genellikle sacdan yapılır, çünkü dayanıklı olmaları gerekir. Kasanın soğutulması oldukça önemlidir. Özellikle yaz aylarında havaların ısınmasıyla birlikte kasa içerisinde bulunan bileşenlerin ısısının dışarı atılması gerekmektedir. Bu nedenle bilgisayar kasası satın alırken kasada bulunan havalandırma desteği en dikkat edilmesi gereken hususlardan bir tanesidir.
